CERVICALE EN LUMBALE PROTHESE
WAT IS EEN KUNSTMATIGE TUSSENWERVELSCHIJF?
 |
De tussenwervelschijf is een veerkrachtige structuur die zich bevindt tussen elke twee ruggewervels en die de beweging van de wervelkolom toelaat. Ze bestaat uit een ring aan de buitenkant, die men anulus noemt, en uit een interne portie, die men ook de kern noemt. Het lijkt op een autoband met een externe rand (anulus) en een weke binnenkant (nucleus pulposus). De buitenkant of ring beschikt over meerdere lagen die onderling gekruist liggen.
|
|
Anatomie van de tussenwervelschijf
|
De kunstmatige schijf is een mechanisch apparaat dat wordt ingeplant tussen twee wervels om de normale schijf te vervangen en die de functies van deze nabootst (het dragen van lasten en het toestaan van bewegingen). Er bestaan verschillende soorten prothesen voor de tussenwervelschijf, maar ze worden ingedeeld in twee soorten: de volledige prothese van de schijf en de prothese van de kern (nucleus pulposus). De eerste veronderstelt de vervanging van alle componenten van de schijf, terwijl de tweede alleen de kern vervangt, en de ring behouden blijft.
 |
De volledige prothese van de schijf is gemaakt van staal op chroomkobalt en bij sommige bestaat er een tussenstuk van plastiek. Deze materialen werden reeds in andere gewrichten ingeplant sedert 20 jaar en er bestaat geen twijfel over dat het lichaam ze tolereert. Ze bestaan uit een stuk dat zich vastgrijpt aan een bovenste wervel en uit een ander stuk dat zich vastklemt aan de onderste wervel. Sommige toestellen beschikken over een derde stuk, over het algemeen bestaande uit hard plastiek, dat tussen de twee andere stukken wordt geplaatst. De beweging van de stukken op elkaar probeert de beweging na te bootsen van de normale tussenwervelschijf. Vaak laten de volledige prothesen een grotere beweeglijkheid toe dan de normale schijf, hetgeen op lange termijn andere problemen naar voren brengt, die tegenwoordig nog steeds bestudeert worden.
|
|
Prodisc Full discusprothese
|
 |
De prothesen van de kern zijn gemaakt van diverse plastieken materialen die water kunnen ophouden, zoals hydrogel. Dit materiaal bezit de eigenschap van uit te zetten na het absorberen van water, waardoor het de functie van de normale tussenwervelschijf nabootst. Een andere prothese van de nucleus pulposus is een materiaal dat zich oprolt zoals bij een opwindhorloge.
|
|
Prothetische hydrogel nucleus pulposus
|
Alhoewel men begon met schijfprothesen voor de lumbale regio, bestaan er tegenwoordig ook al prothesen voor de cervicale wervelkolom.
BEN IK EEN KANDIDAAT VOOR EEN SCHIJFPROTHESE?
 |
De indicatie hangt af van het bestaan van lumbale pijn. Op een onderzoek met magnetische resonantie kan men het bestaan observeren van discale degeneratie. Bij de twijfelgevallen wordt een discografie gemaakt, waarbij men een vloeistof in de schijf injecteert en men dan radiografieën en/of een cat scan maakt. Dit wordt vooral gedaan als er meerdere schijven afgetakeld zijn en men niet goed weet welke ervan de juiste is.
|
|
MRI van de lumbale degeneratieve discopathie
|
Contra-indicaties voor het inplanten van een schijfprothese: spondylose, osteoporose, wervelbreuk, allergie aan één der componenten van de prothese, tumor of infectie van de wervelkolom, obesitas morbide, degeneratie van de fecetgewrichten (de kleine gewrichtjes van de achterkant van de wervelkolom), zwangerschap, chronische behandeling met corticoiden of auto-imuunziekten.
De schijfprothese is ontworpen om te implanteren via anterieure benadering langs de buik, waardoor de ingreep niet geschikt is indien de patient reeds werd geopereerd aan een buikoperatie.
WAT ZIJN DE ALTERNATIEVEN?
Als de lumbale pijn te wijten is aan de aftakeling van de schijven zijn de opties voor de behandeling de wervelfusie (waarbij de beweegbaarheid van de wervelkolom opgeofferd word) en de schijfprothese (die de beweegbaarheid bewaart). In ieder geval is pas sprake van een ingreep indien de conservatieve behandeling faalt.
Het motief om de schijfprothese te overwegen is niet alleen het behouden van de beweegbaarheid van de rug, maar ook het vermijden van de aftakeling van de schijven onmiddellijk boven deze die onbeweeglijk gemaakt zijn door de artrodeses. Na de fusie kan de overdreven beweeglijkheid van de bovenste en onderste schijf van de artrodese leiden tot een snellere aftakeling dan de normale die ontstaat door de jaren heen. Het idee van de schijfprothese is dat de kunstmatige schijf dit proces duidelijk vertraagt. Toch heeft men jaren nodig om precies te bepalen in welke mate de kunstmatige schijf deze tendens tot aftakeling van de schijven onmiddellijk boven en onder de prothese vermindert.
Een voordeel van de schijfprothese is de snellere herstelling na de ingreep. Bij de fusie moet de patient zijn activiteiten enkele maanden beperken, terwijl bij de prothese aanbevolen wordt dat de patienten zo snel mogelijk hun activiteiten hervatten.
WELK TYPE SCHIJFPROTHESE HEB IK NODIG?
De prothese van de nucleus pulposus kan een optie zijn bij de eerste fase van de aftakeling van de schijf, als de ring nog in goede conditie is. Deze toestellen kunnen ook worden ingeplant na de discectomie om de collaps te vermijden van de interdiscale ruimte om op die manier het syndroom post-discectomie te vermijden. Bij de ernstige gevallen met een vergevorderde aftakeling is de volledige prothese te verkiezen.
WAT ZIJN DE RISICOS?
Zoals bij elke ingreep, zijn er risicos verbonden aan het implanteren van een schijprothese. De verwikkelingen van het implanteren van kunstmatige schijfprothesen zijn gelijksoortig aan deze die verbonden zijn aan de wervelfusie met anterieure benadering. Deze verwikkelingen zijn onder meer: infectie, letsels aan de grote bloedvaten in de buik, zenuwletsel, ontwrichting of breuk van de schijfprothese, het verslijten van het materiaal van de prothese, hardnekkige lumbale pijn, het opnieuw snel ontwikkelen van lumbale of radiculaire pijn, sexuele impotentie, controleverlies van sfinter of de dood.
SAMENVATTING
Er is geen enkele behandeling die alle patienten kan helpen en men kan ook nooit de resultaten garanderen en bovendien zijn er risicos aan verbonden. In ieder geval moet de schijfprothese pas in acht worden genomen als reeds alle opties van de conservatieve behandeling gefaalt hebben.